รู้จักกิจการเพื่อสังคม Social Enterprise

รู้จักกิจการเพื่อสังคม (Social Enterprise)

          หลายๆคนคงมีคำถามหลากหลายอยู่ในใจสำหรับคำว่า "กิจการเพื่อสังคม (Social Enterprise)" หรือที่บางคนเรียกสั้นๆว่า "SE" ซึ่งต่างคนก็ต่างนิยามความหมายแตกต่างกันไป ซึ่งจริงๆแล้วความหมายของ SE นั้นกว้างมากแต่ที่สำคัญล้วนมีเป้าหมายเดียวกันก็คือ เป้าหมายทางสังคมหรือสิ่งแวดล้อม

กิจการเพื่อสังคมคืออะไร ?

          กิจการเพื่อสังคม  (Social Enterprise) คือ กิจการที่มีรายได้จากการผลิตหรือจัดจำหน่ายสินค้าหรือบริการ โดยมีเป้าหมายของกิจการที่ชัดเจนในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาชุมชน สังคม หรือสิ่งแวดล้อมเป็นหลัก ไม่ได้มีเป้าหมายในการสร้างกำไรสูงสุดต่อผู้ถือหุ้นและเจ้าของเท่านั้น

          การดำเนินงานของกิจการเพื่อสังคม มุ่งเน้นเป้าหมายทางสังคม สิ่งแวดล้อม และการเงินไปพร้อมๆกัน หรือที่เรียกว่า Triple Bottom Line โดยเป้าหมายทางการเงิน เช่น การสร้างรายได้นั้น มีขึ้นเพื่อเพิ่มผลประโยชน์ของสังคมหรือสิ่งแวดล้อม แทนที่จะเป็นผลประโยชน์ของบริษัทหรือผู้ถือหุ้นเหมือนกิจการทั่วไป

          กิจการเพื่อสังคมต่างจากความรับผิดชอบทางสังคมเชิงบรรษัท (CSR) ตรงที่กิจการเพื่อสังคมมีเป้าหมายทางสังคมหรือสิ่งแวดล้อมเป็นหลัก ในขณะที่ CSR มักจะเป็นกิจกรรมหรือโครงการเพื่อสังคมของกิจการที่แสวงหากำไรตามปกติ

ลักษณะของกิจการเพื่อสังคม

1. เป้าหมายทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ไม่ใช่ผลกำไรสูงสุด

มีการกำหนดวัตถุประสงค์ชัดเจนตั้งแต่เริ่มต้น

2. มีรูปแบบการดำเนินการที่มีความยั่งยืนทางการเงิน

ดำเนินการในรูปแบบธุรกิจ มีรายได้จากการขาย การผลิตสินค้า หรือการให้บริการคิดเป็นสัดส่วนสำคัญ (ควรที่จะมากกว่าส่วนที่ได้รับจากการบริจาค ระดมทุน หรือการรับทุนสนับสนุน) เพื่อสะท้อนถึงโอกาสในการเกิดความยั่งยืนทางการเงินของกิจการ ตัวอย่างเช่น การให้เงินกู้ขนาดย่อมสำหรับแม่บ้านในบังกลาเทศเพื่อลงทุนสร้างกิจการของตนเอง โดย ธนาคารกรามีน ของมูฮัมหมัด ยูนูส, การสร้างปั๊มน้ำที่ใช้พลังงานจากเครื่องเล่นเด็กของบริษัท Playpumps ในประเทศแอฟริกาใต้

3. เป็นมิตรต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม

มีกระบวนการผลิต และการดำเนินกิจการที่ไม่ก่อให้เกิดลกระทบต่อสุขภาวะ สังคม และสิ่งแวดล้อมในระยะยาว

4. ผลกำไรกลับคืนสู่สังคมและเป้าหมายที่กำหนดไว้

ผลกำไรส่วนใหญ่จากการดำเนินงานถูกนำไปขยายเพื่อการบรรลุวัตถุประสงค์ที่ได้กำหนดไว้ในข้อ 1. หรือคืนผลประโยชน์นั้นให้แก่สังคม และชุมชน โดยการมีสัดส่วนที่มากกกว่าที่นำมาปันผลให้กับผู้ถือหุ้น ยกเว้นในกรณีผู้ถือหุ้นส่วนใหญ่เป็นกลุ่มเป้าหมายของวัตถุประสงค์ของกิจการ